13 Bài vè dân gian Việt Nam hay nhất gắn liền tuổi thơ

Các bài vè dân gian từ lâu đã là một nét đẹp của nền văn học Việt Nam. Nếu ca dao là từ Hán Việt thì về chính là từ thuần Việt.  

Những bài vè được xem là tự sự dân gian bằng văn vần, thường phản ánh những sự việc và con người có trong đời thực. 

Hãy cùng tôi tìm hiểu về những bài vè dân gian hay nhất nhé!  

Bài vè dân gian – Đố anh 

Đố anh

Con ve ve có cái gì mà nó kêu?

Con ve ve nó có cái vè nên nó mới kêu

Sao con cua đinh nó có cái vè mà nó không kêu?

Cua đinh ở dưới nước mà kêu cái gì

Sao con ếch dưới mà nó kêu?

Con ếch nhờ có cái họng da nên nó mới kêu

Sao đôi giày da lại hỏng kêu?

Đôi giày da bị đóng cúc mà nó kêu?

Tại cái mặt nó tròn nên nó mới kêu

Sao cái giần, cái sàng mặt nó cũng tròn mà sao nó hỏng kêu?

Cái giần, cái sàng nó có lỗ mà nó kêu cái nỗi gì

Vậy sao cây kèn có lỗ mà nó kêu?

Cây kèn nhờ ống tòa loa nên nó mới kêu

Sao ống nhổ có ống tòa loa mà nó đâu có kêu?

Trời ơi! Ống nhổ bị bít mà kêu cái nỗi gì. 

Bài vè hay – Con chim se sẻ

Con chim se sẻ

Nó ăn gạo tẻ

Nó hót líu lo

Nó ăn hạt ngô

Nó kêu lép nhép

Nó ăn gạo nếp

Nó vãi ra sân

Ơ láng giềng gần

Xua con chim sẻ.

Chú bé bắt được con công – một trong những bài vè dân gian hay nhất

Chú bé bắt được con công

Đem về biếu ông

Ông cho con gà,

Đem về biếu bà,

Bà cho quả thị

Đem về biếu chị,

Chị cho quả chanh.

Đem về biếu anh,

Anh cho tu hú.

Đem về biếu chú,

Chú cho buồng cau,

Chú thím đánh nhau,

Buồng cau trả chú,

Tu hú trả anh,

Quả chanh trả chị,

Quả thị trả bà,

Con gà trảo ong,

Con công phần tôi.

Ví dụ về vè hay – Bà còng đi chợ trời mưa

Bà còng đi chợ trời mưa

Cái tôm cái tép đi đưa bà còng

Đưa bà qua quãng đường đông

Đưa bà về tận ngõ trong nhà bà

Tiền bà trong túi rơi ra

Tép tôm nhặt được trả bà mua rau.

Bài vè dân gian ve vẻ vè ve

Ve vẻ vè ve

Cái vè nói ngược

Non cao đầy nước

Đáy biển đầy cây

Dưới đất lắm mây

Trên trời lắm cỏ

Người thì có mỏ

Chim thì có mồm

Thẳng như lưng tôm

Cong như cán cuốc

Thơm nhất là ruốc

Hôi nhất là hương

Đặc như ống bương

Rỗng như ruột gỗ

Chó thì hay mổ

Gà hay liếm la

Xù xì quả cà

Trơn như quả mít

Meo meo là vịt

Quạc quạc là mèo

Trâu thì hay trèo

Sóc thì lội nước

Rắn thì hay bước

Voi thì hay bò

Ngắn như cổ cò

Dài như cổ vịt

Đỏ như quả quýt

Vàng như quả hồng

Cao tồng ngồng như chim tu hú

Lùn lụ khụ như chim bồ nông

Hay chạy lon ton là gà mới nở

Cái mặt hay đỏ là con gà mào

Hay bơi dưới ao mẹ con nhà vịt

Hay la hay hét là con bồ chao

Hay bay hay nhào mẹ con bói cá.

Tùng tùng, đánh ba hồi trống! Bài vè giống thơ dân gian

Tùng tùng, đánh ba hồi trống! 

Sắp quân cho chỉnh,

Phượng hoàng thống lĩnh,

Bạch hạc hiệp đồng,

Tả chi thì công,

Hữu chi thì sếu,

Giang cao ngất nghểu,

Đi trước tiên phong,

Cả mỏ bồ nông,

Đi sau tiếp hậu,

Sáo đen, sáo sậu,

Rán giục đôi bên,

Chú quạ thông tin,

Dóng dả ba quân,

Đội lương đi trước,

Một đàn vịt nước,

Chú két, chú le,

Sắm sửa thuyền bè,

Cho bọn trảy thủy,

Chim chích, chim ri,

Bé mọn biết gì,

Ở nhà coi sóc,

Chú cò chú cốc,

Coi sóc các làng,

Chèo bẻo nỏ nang,

Bầu cho làm huyện,

Đêm hôm đi tuần,

Phó cho chú vạc,

Chú ngỗng nghếch ngác,

Như thể đàn bà,

Chú vịt, chú gà,

Nhắc võng ông già,

Trèo lên núi chiều,

Giặc thấy đã nhiều,

Chạy như con cút.

Chơi con cuốc – Một trong các đồng giao dân gian Việt Nam nổi bật

Chơi con cuốc

Con quốc cho giò

Chơi con bò

Con bò cho nhau

Chơi buồng cau

Buồng cau cho trái

Chơi con gái

Con gái cho hun

Chơi bụi môn

Bụi môn cho bọc

Chơi trường học

Trường học cho bút

Chơi bông bụt

Bông bụt cho hoa

Chơi ông già

Ông già cho răng

Chơi mặt trăng

Mặt trăng cho Cuội

Chơi cơm nguội

Cơm nguội cho no

Chơi cái go

Cái go cho vãi

Chơi cây cải

Cây cải cho dưa

Chơi thợ cưa

Thợ cưa cho ván

Chơi chúng bạn

Chúng bạn cho tiền

Chơi thiền liền

Thiền liền cho thơm

Chơi cái nơm

Cái nơm cho cá

Chơi cái ná

Cái ná cho chim

Chơi cây kim

Cây kim cho chỉ

Chơi con khỉ

Con khi cho bần

Chơi ông thần

Ông thần cho bánh.

Bài vè Con chim chích chòe

Con chim chích chòe

Mày ngồi đầu hè

Mày nhá gạo rang

Bảo mày vào làng

Mày kêu gai góc

Bảo mày gánh thóc

Mày kêu đau vai

Bảo mày ăn khoai

Mày kêu khoai ngứa

Bảo mày ăn dứa

Mày kêu dứa say

Bảo mày ăn chay

Mày kêu đến trưa

Bảo mày đi bừa

Mày đánh què trâu

Bảo mày đi câu

Mày đánh bẹp giỏ

Bảo mày cắt cỏ

Mày đánh gãy liềm

Bảo mày gặt chiêm

Mày đánh gãy hái

Bảo mày đi đái

Mày kêu ông Ộp!

Một trong các bài vè hay nhất – Con chim hay hát

Con chim hay hát

Nó hát cành đa

Nó ra cành trúc

Nó rúc cành tre

Nó hát le te

Nó hát la ta

Nó bay vô nhà

Nó ra ruộng lúa

Nó múa nó chơi

Chim ơi, chim ơi!

Bài vè hay Con công hay múa 

Con công hay múa,

Nó múa làm sao?

Nó rụt cổ vào,

Nó xòe cánh ra.

Nó đậu cành đa,

Nó kêu ríu rút.

Nó đậu cành mít,

Nó kêu vịt chè.

Nó đậu cành tre,

Nó kêu bè muống.

Nó đáp xuống ruộng,

Nó kêu tầm vông,

Con công hay múa…

Đi học – Thuộc các bài đồng dao dân gian Việt Nam tuổi thơ

Nghe vẻ nghe ve

Nghe vè đi học

Nghe lời thầy dạy

Rèn đức luyện tài

Chăm chỉ học hay

Thầy cô yêu mến

Tới trường tự giác

Về nhà học chăm

Cần cù chịu khó

Không quản ngày đêm

Tham gia hoạt động

Phong trào thanh niên

Nguyện góp sức mình

Làm nên thành tích

Góp tài góp sức

Xây dựng quê hương

Ngày thêm giàu đẹp.

Bài vè hay về thầy cô nhân ngày 20/11

Nghe vẻ nghe ve

Cái vè học dốt

Thầy cô dạy tốt

Học trò ham chơi

Nói chẳng nghe lời

Lại còn cãi bướng

Thầy cô mệt mỏi

Vì phải nói nhiều

Dù nói đủ điều

Nhưng mà vẫn thế

Chứng nào tật nấy

Nào có sửa đâu

Em mong cô thầy

Kiên trì nhẫn nại

Bảo ban em lại

Tiến vào tương lai

Mai sau thành tài

Công ơn nhớ mãi!!!

Bài vè con ve

Lại truyền ra khắp hết bốn phương,

Đem bảng dán chư châu thiên hạ.

Gái nào đành dạ,

Mà giết đặng chồng.

Chém lấy đầu đem nạp bệ rồng,

Vua phong chức Hoàng Tôn quận chúa.

Có một nàng Nữ Tố

Thật là gái vô song

Nghe lệnh truyền như hoả ngộ phong

Thấy bảng dán, dường như đắc thuỷ…

Kết luận

Những bài vè hay có nhịp điệu đặc sắc và có nhiều ý nghĩa đặc biệt. Hy vọng những bài vè dân gian tôi đã chia sẻ sẽ có nhiều ý nghĩa và mang đến cho bạn nhiều trải nghiệm mới lạ!